بخشی از بیانات مرجع عاليقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شيرازي (دامت بركاته)
در ديدار دانشجويان دانشگاه معارف قرآن و عترت(ع) اصفهان
بخشی از بیانات جلسه 92/2/26
بسم‌الله‌الرحمن الرحيم
حضرت امام هادی علیه السلام:
لو سلك الناس وادیا شعبا لسلكت وادی رجل عبد الله وحده خالصا بحار الانوار ، ج ٧٨، ص ٢٤٥
اگر همه مردم مسیری را انتخاب كنند و در آن گام نهند ، من به راه كسی كه تنها خدا را خالصانه می پرستد خواهم رفت .
– محیط دانشگاهتان الحمدلله محیطی است کاملا سالم ولی فردا ممکن است جایی بروید ببینید افرادی بی بند و باری هستند شما باید شجاعت داشته باشید محیط را عوض کنید.
– إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلاَئِکَةُ أَلاَّ تَخَافُوا وَ لاَ تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي کُنْتُمْ تُوعَدُونَ (30) ﴿فصلت، 30﴾
– بر آنان که گفتند : پروردگار ما الله است و پايداري ورزيدند، فرشتگان فرود مي‌آيند که مترسيد و غمگين مباشيد، شما را به بهشتي که وعده داده بودند بشارت است.
– نه دنیا را بدون پشتکار به انسان می دهند نه آخرت را باید تلاش کرد زحمت کشید.
– هر چه نیتتان خالص تر باشد خدا بیشتر کمک می کند
– برای خدا درس بخوانید برای خدا قدم بردارید مطمئن باشید خدا به شما کمک خواهد کرد.
– من واقعا از زحماتی که برادران عزیزمان در دانشگاه معارف قرآن و عترت (ع) می‌کشند، تشکر می‌کنم معتقدم کار، کارمهمی است کانون بسیار پر برکتی است شما هر کجا می‌روید، مبلّغ این کار باشید و هر کدام از شما چراغی پر نور باشید محیط را با قرآن و اهل بیت روشن کنید…
بخشی از بیانات جلسه 93/03/02
بسم الله الرحمن الرحیم
در آستانه ایام شهادت امام موسی کاظم (ع) هستیم به همین مناسبت به شما تسلیت عرض می‌کنم و نیز درآستانه مبعث پیامبر اکرم (ص) و به آن مناسبت هم تبریک عرض می‌کنم، ماه رجب ماهی است پر برکت و روزهای تاریخی متعددی در این ماه رجب وجود دارد که ان شاالله از باقیمانده ماه رجب همه شما عزیزان استفاده خواهید کرد.
و اما مطلبی که در نظر گرفتم برای شما عرض کنم نهضت علمی اسلام است . آیه 122 از سوره توبه که معروف به «آیه نفر»است. قرآن مجید مي‌فرمايد:
« ومَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنفِرُواْ کَآفَّةً فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن کُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِی الدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْ إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ »
در واقع جرقه‌ي نهضت علمی اسلام از زمان نزول این آیه زده شد. با اینکه جهاد بسیار مهم بود ولی قرآن کریم می فرماید: همه به میدان جهاد نروید، گروهی در مدینه بمانند و احکام اسلام را یاد بگیرند تا وقتی مجاهدان بر می‌گردند به آنها تعلیم دهند، در واقع امر و فرمان خداست،«لیتفقهوا فی الدین» یعنی باید علوم اسلامی را فرا بگیرند و«َلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ» یعنی وقتی مجاهدين بر می‌گردند به آنها تعلیم بدهند. بنابراین دو فرمان هنگام نزول آيه 122 سوره توبه درباره نهضت علمی داده شده،چه زمانی این فرمان صادر شد، زمانی که جزیره عربستان در جهل کامل فرو رفته بود نه علمی، نه دانشگاهی، نه مدرسه ای، نه کتابخانه ای، نه کتابی، و این نشانه‌ي عظمت اسلام است که این فرمان را صادر کرد.اكنون هم همه‌ی علمای بزرگ روی این آیه تاکید می‌کنند، مي‌گويند: گروهی به عنوان واجب کفایی باید معارف قرآن و عترت را فرا بگیرند و به عنوان واجب کفایی به دیگران تدریس کنند و این عظمت اسلام است که از کانون جهل برخاست و پرچم دار علم،دانش، تعلیم و تعلّم بود.
بنابراین شما دانشجويان مشمول آيه122 سوره توبه هستید،علم فرا بگیرید و انشاء الله به دیگران یاد دهید.دو دستور واجب مهم اسلامی در این آیه است که شما انشاء الله در مسیر عمل کردن به آن می‌باشید و خدا را شکر که چنين افتخار و توفیق را نصیب شما کرده که مشمول این دو واجب مسلّم اسلامی واقع شده‌ايد.
سخنی از امیر المومنان علی (ع) عرض کنم، شنیده‌اید که امام امیرمومنان علی (ع) روزی دست کمیل بن زیاد را گرفت ، گفت با من بیا برویم به خارج شهر، سخنانی می‌خواهم بگويم (مضمون روایت ) که نامحرمان آن را نشنوند ، بعد یک بحث مفصلی درباره نهضت علمی اسلام، امیرمومنان علی (ع) برای کمیل ابن زیاد بیان فرمودند، من چند جمله‌اش را در اینجا می‌خواهم برای شما عزیزان عرض کنم، امیرمومنان علی (ع) در این روایت نسبتاً طولانی یك مقایسه‌ای میان علم و مال می‌کنند. آیا ثروت و مسایل اقتصادی بالاتر است یا علم و دانش و آگاهی ؟ امام می فرمایند به پنج دلیل علم و دانش برتری دارد این پنج دلیل حضرت علی (ع)را دقت کنید :
« الْعِلْمُ یَحْرُسُكَ وَأنْتَ تَحْرُسُ الْمالَ، وَالْمالُ تَنْقُصُهُ النَّفَقَةُ، وَالْعِلمُ یَزْكُو عَلَى الْإنفاقِ، وَصَنیِعُ الْمالِ یَزوُلُ بِزَوالِهِنهجالبلاغه، حكمت 147.»
اول می‌فرماید : «العلم یحرسک و انت تحرس المال» علم حافظ تو است ،عالم در سایه علم از خیلی از خطرات مصون است «و انت تحرسک المال» ، اما مال را تو باید حفظ کنی آیا چیزی که حافظ تو است بالاتر است یا چیزی که تو باید حافظ آن بوده باشی .
دوم «المال تنقصه النفقه و العلم یزکوا علی الانفاق» ، دومین برتری این است مال را هر اندازه ببخشی، ظاهراً کم می‌شود اما علم را هراندازه ببخشی زیاد می‌شود . ما تجربه کردیم هرچه بیشتر درس می‌دهیم ، علم خودمان بالاتر می‌رود یعنی با بخشش علم، علوم و دانش های خود انسان قوی تر،پر مایه تر و بیشتر می شود.
سوم : «صنیع المال یزول بالزوال» کسی که از مال تو بهره می‌برد اگر مال تو از دست برود آن هم مي‌رود دنبال کارش، تا مال هست سراغت مي‌آيند، وقتی دستت خالی شد ، رهايت می‌کنند، اما شاگردانی که از تو علم آموخته‌اند تا ابد با تو وفادارند، بنابراین آنهایی که دست پرورده مال تو هستند، با از دست رفتن مال تو پراکنده می شوند اما آنهايي که دست پرورده علم تو هستند، همیشه به تو وفادارند و به یاد تو هستند ما به اساتيدخود دعا می‌کنیم یکی از دعاهای هر روز ما دعا به اساتیدمان است.
چهارم : «العلم حاکم و المال محکوم علیه» علم حاکم است، مال محکوم علیه، یعنی تا علم اقتصاد نباشد مال را نمی‌شود حفظ کرد ، بنابراین حاکمیت، حاکمیت علم است به وسیله علم ، صنایع پیدا میشوند ، به وسیله علم،کشاورزی کامل می‌شود به وسیله علم،پیشرفت ها حاصل میشوند.
و اما پنجم : «هلک خزان الاموال و العلما باقون ما بقی الدهر» آنهايي که خزّان اموال بودند، خزّان اموال به معنای سرمایه داران نیست به معنای آنهايي که مال را اندوخته می‌کنند، نه خودشان، نه جامعه، نه تولید کار، نه تولید برنامه،«هلک خزان الاموال»می فرمایند خازنان مال همه رفتند و هلاک شدند ، مردند خبری ازآنها نیست . «و العلما باقون ما بقی الدهر» عالمان و دانشمندان تا دنیا برقرار است زنده‌اند . بعد می‌فرماید:«اعیانهم مفقود» جسمشان زیر خاک است اما آثارهم فی القلوب موجود، ولیکن علم و دانشآنهاو خاطره‌هایآنها در دل است العلما باقون من بقی الدهر ،ببینید چه مقایسه ی زیبایی امیر مومنان علی (ع) برای کمیل بن زیاد بین ثروت و بین علم و دانش کرده است و چگونه برتری آن را از 5 راه ثابت فرموده است ، فصاحت و بلاغت حضرت علی (ع) واقعاًً بی نظیر است.
الحمدلله شما هم در سایه قرآن هستید و هم در سایه عترت و هر دو را دارید دنبال می‌کنید ، خدا را شکر کنید منتهي چند نکته کوتاه عرض کنم و بحثم را تمام کنم :
1-شما باید درمیان جامعه نمونه باشید. یعنی می‌گويند این خانم دانشجوی دانشگاه قرآن و عترت یا فارغ التحصیل آنجا است این باید با دیگران فرق کند، از نظر حجاب، از نظر نماز، از نظر تربیت ، از نظر انسانیت ، از نظر علم و دانش، از نظر برنامه‌های اجتماعی واقعاً باید تفاوت کند، باید الگو باشد ، «این انتظار را امام زمان (عج ) از شما دارند.»
2-سعی کنید آنچه را که آموختید به دیگران تعلیم بدهید، سال گذشته عرض کردم فقط شناگر نباشید که فقط خودتان را نجات دهید ، نجات غریق باشید ، دیگرانی را هم که در حال غرق شدن هستند را نجات بدهید، ما در زمانی زندگی می‌کنیم که فساد(تهاجم فرهنگي)از در و دیوار می بارد، این ماهواره‌ها ، این اینترنت‌ها ، این رسانه‌ها ، این برنامه‌ها غوغا می‌کنند، مسئولیت ما بسیار سنگین است و بدانید، توکل بر خدا کنید و پیش بروید خدا کمکتان می‌کند.
3-سعی کنید اوقات به بطالت نگذرد، جوانی دورانی است که وقتی گذشت دوباره بر نمی‌گردد، تا جوان هستید و می‌توانید علم بیاموزید، بیاموزید، این سرمایه‌ای می شود برای شما تا آخر عمر ، استفاده کنید و انشاء الله بتوانید مایه‌های علمی خود را روز به روز زیادتر کنید.
4-سعی کنید در کنار علم و دانش، مسائل اخلاقی را خیلی خیلی اهمیت بدهید، ببینید چه نکات ضعف اخلاقی خدای نکرده دارید ، آنها را روی کاغذ بیاورید، شماره کنید بین خودتان با خدا تنها بنشینید، فکر کنید و سعی کنید يكي يكي اینها را برطرف کنید. محاسبه النفس، مراقبة النفس، اینها را داشته باشید : انشاء الله
من از صمیم دل به همه‌ی شما دعا می‌کنم که در برنامه‌هايتان موفق باشید، زندگی خوب، با سعادت، توام با خوشبختی و موفقیت انشاء الله داشته باشید . امیدوارم شما هم با آن قلب صافی که دارید ما را از دعای خیرتان فراموش نکنید که برنامه‌های خیلی سنگینی در این شرایط بر دوش ماست. و سلام علیکم و رحمة الله برکاته.